Πέμπτη 5 Μαρτίου 2009

24. ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ υπάρχουν πολλών ειδών σε όλες τις γλώσσες του κόσμου. Από ένα απλό «γεια» μέχρι άκρως τυποποιημένους και επίσημους όπως το «ave Caesar victor imperator”

Την πρώτη Παρασκευή της Σαρακοστής
(και για μερικές Παρασκευές ακόμη) ακούγονται κάποιοι πολύ ιδιαίτεροι «Χαιρετισμοί».

Πρόκειται για ένα ποίημα του Θ’ μ.Χ αιώνα με θεματικό άξονα τη ζωή και τη δράση της Παναγίας.
Αποτελείται από 24 στροφές τους «Οίκους».
Κάθε «Οίκος» ξεκινά με ένα από τα γράμματα της αλφαβήτου.

«ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΡΩΤΟΣΤΑΤΗΣ ΟΥΡΑΝΟΘΕΝ ΕΠΕΜΦΘΗ ΕΙΠΕΙΝ ΤΗ ΘΕΟΤΟΚΩ ΤΟ ΧΑΙΡΕ…»
«ΒΛΕΠΟΥΣΑ Η ΑΓΙΑ…»
«ΓΝΩΣΙΝ ΑΓΝΩΣΤΟΝ ΓΝΩΝΑΙ…»
«ΔΥΝΑΜΙΣ ΤΟΥ ΥΨΙΣΤΟΥ…»
«ΕΧΟΥΣΑ ΘΕΟΔΟΧΟΝ…»

«ΨΑΛΛΟΝΤΕΣ ΣΟΥ ΤΟΝ ΤΟΚΟΝ…»
«Ω ΠΑΝΥΜΝΗΤΕ ΜΗΤΕΡ..»

Ο αφηγητής στην κατάληξη κάθε μονής στροφής
(α΄, γ΄, ε΄, …) απευθύνεται σε β΄ πρόσωπο στην Παναγία με επαναλαμβανόμενα «Χαίρε»

«ΧΑΙΡΕ ΔΙ’ ΗΣ Η ΧΑΡΑ ΕΚΛΑΜΨΕΙ…
ΧΑΙΡΕ ΝΥΜΦΗ ΑΝΥΜΦΕΥΤΕ»

Ο άγνωστος για μας ποιητής, έφερε εις πέρας πολλαπλούς άθλους:
*Να χωρέσει το θέμα του σε 24 στροφές
*Να ακροστιχίσει τις στροφές στο αλφάβητο
*Να δέσει 6 ζεύγη από «χαίρε» σε κάθε μονή στροφή (72 ζευγάρια!) χωρίς να υποπέσει σε επαναλήψεις και να «κουράσει»
*Να ντύσει με επιτυχημένες αντιθέσεις ή κλιμακώσεις (μορφολογικές, συντακτικές, νοηματικές, λεξικογραφικές) τα 72 ζεύγη χαιρετισμών
*Να δέσει νοηματικά τα αφηγηματικά τμήματα με τα «χαίρε»

Το ποίημα αυτό αναγιγνώσκεται τις Παρασκευές της Σαρακοστής, συνοδευόμενο από τον εξαιρετικό «Κανόνα» 37 στροφών του Ιωσήφ του υμνογράφου προς τη Θεοτόκο
«Χριστού βίβλον έμψυχον..» που έχει ακροστιχίδα:
ΧΑΡΑΣ ΔΟΧΕΙΟΝ ΣΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΧΑΙΡΕΙΝ ΜΟΝΗ. ΙΩΣΗΦ.
Επίσης ψάλλεται το πολύ γνωστό «Κοντάκιο»
«Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια…» που γράφτηκε το 626 μ.Χ προς τιμήν της για τη σωτηρία της Κωνσταντινούπολης.

2 σχόλια:

angelazan είπε...

Nick,
Συγχαρητήρια για το ιστολόγιο. Τα θέματα των άρθρων που συνδιάζουν τη φύση με τα μαθηματικά είναι απλά, κατανοητά και πολύ ενδιαφέροντα!
Το τελευταίο σημείωμα για τους χαιρετισμούς το διάβασα με μεγάλη προσοχή και οι παρατηρήσεις σου είναι εξαιρετικές.
Η προσπάθειά σου είναι αξιέπαινη!

NickTrem είπε...

ευχαριστώ angelazan
Χριστός Ανέστη
Χρόνια πολλά