Η ΤΕΛΕΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Μικρός οδηγός φωτογραφίας.

Πώς να φωτογραφίζω καλύτερα;

Τα απολύτως απαραίτητα για άριστες φωτογραφίες σε λιγότερο από 140 αράδες (3 σελίδες).

TA ΒΑΣΙΚΑ

Διάφραγμα: καθορίζει πόσο πολύ ή πόσο λίγο φως θα μπει από το φακό. Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι «κόβει» από το φωτογραφικό θέμα!
Κυρίως χρησιμοποιείται για να ελέγξουμε το βάθος πεδίου (βλέπε παρακάτω).

Ταχύτητα κλείστρου: καθορίζει για πόσο χρόνο θα δέχεται φως ο αισθητήρας.
Κυρίως χρησιμοποιείται για το πάγωμα της κίνησης.

Εδώ η γρήγορη ταχύτητα του κλείστρου (1/2000) «αναγκάζει» το νερό να φαίνεται ακίνητο. Αντίθετα στην επόμενη η αργή ταχύτητα κλείστρου (2 ολόκληρα δευτερόλεπτα) φανερώνει την κίνηση του νερού.

Προσοχή οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να κρατήσουν στο χέρι σταθερή τη μηχανή σε ταχύτητα κλείστρου πιο αργή από 1/60 (ένα εξηκοστό του δευτερολέπτου.) Έτσι κι αλλιώς μπορεί να κινηθεί το θέμα σας! Χρησιμοποιείστε τρίποδο.

Το γινόμενο των τιμών διαφράγματος επί ταχύτητα κλείστρου επί ευαισθησία (ASA) καθορίζει αν η φωτογραφία θα έχει το σωστό φωτισμό.

• Αν για κάποιο λόγο θέλετε πολύ γρήγορη ταχύτητα, χρειάζεστε πολύ ανοιχτό διάφραγμα.
• Αν αντίθετα θέλετε πολύ κλειστό διάφραγμα, χρειάζεστε αντίστροφα αργή ταχύτητα.
• Σε πολύ σκοτεινές σκηνές αναγκαστικά θα αυξήσετε την ευαισθησία

(Λίγα ASA= μικρή ευαισθησία, πολλά ASA = μεγάλη ευαισθησία. Οι περισσότερες compact μηχανές πάνω από τα 400 ASA δείχνουν πολύ μπιμπίκιασμα- θόρυβο στη φωτογραφία.)

Την ευαισθησία την αλλάζουμε από αυτό το διακόπτη.

 Φλας

Το φλας ρυθμίζεται από ένα τέτοιο διακόπτη.

Συνήθως έχει 4-5 ρυθμίσεις:

Αυτόματο:

 

 Η μηχανή αποφασίζει αυτόματα αν θα ανάψει ή όχι.


Υποχρεωτικό:

Ανάβει υποχρεωτικά (ακόμη κι αν η μηχανή δε θα ήθελε). Το χρησιμοποιούμε κυρίως για να γεμίσουμε τις σκιές με φως, ή για να παγώσουμε την κίνηση. Προσοχή τα φλας δε φωτίζουν πέρα από τα 3-4 μέτρα.

 

Απενεργοποιημένο:

Δε θα ανάψει. Το χρησιμοποιούμε σε νυχτερινές λήψεις (φωτισμένη Ακρόπολη, ηλιοβασίλεμα) ή αν θέλουμε να απαθανατίσουμε την «ατμόσφαιρα» του χώρου (π.χ. το λιγοστό φως μιας disco, ή ενός bar – χρειάζεται σταθερό χέρι ή τρίποδο.)
Εδώ τραβήξαμε μόνο τον υπάρχοντα φωτισμό αλλά σε υψηλά ASA γι αυτό και ο θόρυβος

 Περιορισμός κόκκινων ματιών (red eye):

Ανάβει μια-δυο φορές πριν τη φωτογράφιση για να κλείσει η ίριδα των ανθρώπων που φωτογραφίζονται και να μειωθεί το φαινόμενο των κόκκινων ματιών.

Προσοχή 1: πείτε στους ανθρώπους σας να μη φεύγουν στην πρώτη φλασιά, η φωτογραφία λαμβάνεται στην τελευταία φλασιά!

Προσοχή 2: αυτή η ρύθμιση καταναλώνει πάρα πολύ ρεύμα (όσοι επεξεργάζεστε τις φωτό στον υπολογιστή σας, μπορείτε να διορθώσετε εκ των υστέρων τα κόκκινα μάτια)

Συγχρονισμός αργού κλείστρου (slow shatter sync):

το χρησιμοποιούμε για να συλλάβουμε τον υπάρχοντα φωτισμό και ταυτόχρονα να φωτίσουμε το κοντινό θέμα (τα φλας δε φωτίζουν πέρα από τα 3-4 μέτρα)  

 ΤΑ ΠΙΟ ΒΑΣΙΚΑ

Εστίαση

Αν δεν εστιάσετε σωστά, ή αν τρέμει το χέρι σας η φωτογραφία είναι καταδικασμένη.

Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε ότι το κουμπί της φωτογραφικής το πιέζουμε σε δύο βήματα: στο πρώτο μισό η μηχανή εστιάζει και φωτομετρεί (κόκκινο στην εικόνα μας), ενώ στο δεύτερο μισό φωτογραφίζει (πράσινο στην εικόνα μας).
Ας το μάθουμε σωστά από την αρχή:

• βαστάμε τη μηχανή με το σταθερότερο δυνατό τρόπο,
• καδράρουμε,
• παίρνουμε βαθιά ανάσα, εκπνέουμε,
• πιέζουμε το κουμπί μόνο ως τη μέση (βλέπουμε την ένδειξη εστίασης να ανάβει πράσινη*)
• και απαλά πιέζουμε ως το τέλος. Κλικ. Έτοιμοι.

 *η κόκκινη ένδειξη είναι για το φλας: αν αναβοσβήνει, πρέπει να ενεργοποιήσετε το φλας. Αν ανάβει σταθερά κόκκινο, σημαίνει ότι είναι οπλισμένο και θα ανάψει κατά τη φωτογράφιση.

 Οι αυτόματες μηχανές συνήθως εστιάζουν σωστά. Μπορεί να δυσκολευτούν αν φωτογραφίζετε ένα

άτομο μπροστά από κτίριο, ή κάτι που κινείται γρήγορα, ή αν φωτογραφίζετε σε χαμηλό φωτισμό.

Φωτομέτρηση

Δεν είναι όλα τα σημεία μιας φωτογραφίας εξίσου φωτεινά. Άλλα σημεία έχουν περισσότερο φως, άλλα σημεία βρίσκονται στη σκιά. Οι αυτόματες μηχανές συνήθως λαμβάνουν το μέσο όρο φωτεινών και σκιερών περιοχών.

 Μπορεί κάποια φωτογραφία να φαίνεται καλή, αλλά τα σημεία που λούζονται από φως να είναι άσπρα. Τότε λέμε ότι η φωτογραφία είναι υπερφωτισμένη.

 Ξανατραβάμε τη φωτογραφία ρυθμίζοντας αυτό το ρυθμιστή EV (exposure value) κατά μερικά κλικ αριστερά (κάντε 2, 3 δοκιμές).

 Μπορεί αντίθετα σε μια καλή φωτογραφία τα σκιερά σημεία να είναι μαύρα, τότε η φωτογραφία είναι υποφωτισμένη. Ξανατραβάμε τη φωτογραφία ρυθμίζοντας το ρυθμιστή EV (exposure value) κατά μερικά κλικ δεξιά (κάντε πάλι δοκιμές).

Βάθος Πεδίου

Δεν μπορούν όλα τα αντικείμενα μιας φωτογραφίας να είναι τέλεια εστιασμένα.
Ας πούμε ότι έχουμε κάποια αντικείμενα μπροστά, κάποια στη μέση και κάποια στο βάθος. Συνήθως τα μπροστινά είναι εστιασμένα καθαρά και τα πίσω θολά (ή το αντίστροφο).
Ο χώρος εμπρός από το φακό, μέσα στον οποίο τα αντικείμενα είναι εστιασμένα λέγεται βάθος πεδίου.

Εδώ έχουμε πολύ μικρό βάθος πεδίου. Μην κοιτάτε που η φωτογραφία φαίνεται ρομαντική. Εκτός από ένα τμήμα του πλέγματος και ένα κλαράκι, τίποτα δεν είναι εστιασμένο, γιατί είναι έξω από το βάθος πεδίου.

 Άλλοτε επιδιώκουμε περισσότερα αντικείμενα να είναι εστιασμένα (μεγάλο βάθος πεδίου) και άλλοτε επιδιώκουμε μόνο ένα ή λίγα αντικείμενα να είναι εστιασμένα και τα άλλα θολά (μικρό βάθος πεδίου).

 Το βάθος πεδίου μεγαλώνει αν:

• βάλουμε μικρότερο διάφραγμα (μικρότερη τρύπα -μεγαλύτερο νούμερο, ναι ξέρω τα ’χουν ανάποδα)
• χρησιμοποιήσουμε πιο ευρυγώνιο φακό (zoom out στα ελληνικά)
• αν απομακρυνθούμε από το κύριο θέμα μας.

εδώ επίτηδες φέραμε τα αντικείμενα κοντά στο φακό για να μικρύνουμε το βάθος πεδίου.
Γενικά η τεχνική: καθαρό πρώτο πλάνο και θολό φόντο χρησιμοποιείται στα πορτρέτα και για να τονίσει το αντικείμενο του πρώτου πλάνου.

εδώ παρουσιάζονται διαδοχικές φωτογραφίες με αλλαγή στην εστίαση –το βάθος πεδίου σε κάθε περίπτωση είναι πολύ μικρό.

Παγώνοντας την κίνηση

Για να φωτογραφίσουμε αντικείμενα που κινούνται γρήγορα (το μικρό που παίζει μπάλα, ένα παιδί στην κούνια, ένα καταρράκτη, ένα ελάφι) θέτουμε πολύ υψηλή ταχύτητα, από 1/1000 του δευτερολέπτου ή και γρηγορότερο. Αν η μηχανή μας δεν έχει ρύθμιση ταχύτητας, μπορούμε να επιλέξουμε «σκηνή» Από το menu “scenery” επιλέγουμε sports. Προφανώς χρειαζόμαστε άφθονο φωτισμό.

 Αν δεν έχουμε αρκετό φωτισμό, χρησιμοποιούμε φλας (που έτσι κι αλλιώς βοηθάει στο πάγωμα της κίνησης) αλλά κανένα φλας δε φωτίζει πέρα από τα 3-4 μέτρα.

Εδώ στην πρώτη φωτογραφία (χωρίς φλας) το δεξί χέρι, η μπάλα και το αριστερό πόδι είναι κουνημένα.

 Τονίζοντας την κίνηση

Μπορούμε να τονίσουμε την κίνηση, θέτοντας πολύ αργή ταχύτητα από 1/60 του δευτερολέπτου ή και αργότερη. Αν η φωτογραφία βγαίνει υπερφωτισμένη πρέπει να «κλείσουμε» το διάφραγμα ή και να κατεβάσουμε τα ΑSA.

ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ

Από τα σκοτεινά στα φωτεινά (Δυναμικό εύρος)

Μπαίνουμε σε αυτή τη μεσαιωνική πύλη. Το εσωτερικό της πύλης έχει ελάχιστο φωτισμό καθώς βρίσκεται στη σκιά. Το κάστρο έξω από την πύλη λάμπει κάτω από το μεσημεριάτικο ήλιο. Το μάτι μας μπορεί πολύ εύκολα να ανταπεξέλθει ακόμη και σε τέτοιες συνθήκες, η φωτογραφική μας όχι!

 αν ρυθμίσουμε τη λήψη για το εσωτερικό ξασπρίζουν οι πέτρες και το εξωτερικό,
αν αντίθετα ρυθμίσουμε για το εξωτερικό σκοτεινιάζει πολύ το εσωτερικό.

Ισορροπία Λευκού

Οι μηχανές «αντιλαμβάνονται» το λευκό διαφορετικά σε διαφορετικές φωτιστικές συνθήκες: άπλετο ηλιακό φως, συννεφιασμένη μέρα, λάμπες πυρακτώσεως, λάμπες φθορισμού κ.ο.κ.

Οι μηχανές τις περισσότερες φορές μαντεύουν σωστά τα χρώματα. Αν όχι, τις ρυθμίζετε από αυτό το μενού.

 Εδώ βλέπετε το ίδιο θέμα με διαφορετικές ρυθμίσεις ισορροπίας λευκού

 Κορεσμός χρωμάτων

Εκτός από την ισορροπία λευκού τα χρώματα φαίνονται περισσότερο ή λιγότερο «ζωντανά» ανάλογα με την αφθονία φωτός. Σε υπερβολικό φως ξασπρίζουν, σε χαμηλό φως σκουραίνουν.

Για μακρινά πλάνα, βουνοκορφές, κάμπους, λιβάδια κ.τ.ό. ειδικά κάτω από πολύ φωτεινό ουρανό ρυθμίζουμε αυτό το ρυθμιστή EV (exposure value) δυο κλικ αριστερά (στην τιμή -0,7).

Με αυτό τον υποφωτισμό μπορούμε να κάνουμε τα χρώματα πιο ζωντανά.

 

Τα δέντρα στο βάθος δε φαίνονται πραγματικά πράσινα.

 Γέμισμα με φλας (fill in)

Το μεσημέρι οι σκιές στα πρόσωπα είναι πολύ έντονες οπότε τις «γεμίζουμε» με φως από το φλας: ρυθμίστε το φλας στο υποχρεωτικό, όχι στο αυτόματο.

Παιχνίδια με το φως.

Για να φωτογραφίσετε τις πρωινές ακτίνες που ξεχύνονται πίσω από αυτά τα δένδρα χρειάζεστε οπωσδήποτε μερικά κλικ υποέκθεση (αρνητικό exposure value). Κάντε μια λήψη στο αυτόματο, άλλη μια στο -0,7 και μια ακόμη στο -1,3 (αυτή η τεχνική λέγεται exposure bracketing) μια από τις τρεις φωτογραφίες θα είναι τέλεια φωτισμένη.

 Εξεζητημένη νυχτερινή λήψη με τρίποδο, οι άνθρωποι πρέπει να μείνουν εντελώς ακίνητοι, επιλέγουμε ταχύτητα κλείστρου από 1 έως 5 δευτερόλεπτα και φωτίζουμε τους στόχους με δυνατό φακό.

Καδράρισμα
Όλα τα παραπάνω οι σύγχρονες μηχανές τα κάνουν αυτόματα με αρκετή επιτυχία. Αυτό που μένει σε μας είναι να συλλάβουμε το κατάλληλο κάδρο. Αντί να σας φορτώσουμε με κανόνες για κεντράρισμα, τρία τέταρτα, μην κόβετε πόδια ή κεφάλια, μην, μην, θα σας δείξουμε τα λάθη μας. (προσεχώς...)